Optymalizacja wydatków to poważne wyzwanie dla rentowności gospodarstwa rolnego. Nie polega ona tylko i wyłącznie na negocjowaniu ceny zakupu maszyn, ale także na uwzględnianiu kosztów bieżących, które można znacznie obniżyć dzięki lepszemu zarządzaniu sprzętem.
Zwracając większą uwagę na opony, można poprawić wydajność maszyn, zoptymalizować zużycie paliwa, a jednocześnie chronić glebę.
Oto kilka wskazówek, do których warto zastosować się na co dzień, aby w pełni wykorzystać możliwości ogumienia i poprawić wydajność gospodarstwa.
Paliwo to jeden z poważniejszych wydatków w gospodarstwie, jednak to Ty masz spory wpływ na jego zużycie. Paliwo może stanowić nawet 20% kosztów operacyjnych gospodarstwa.
Możesz zmniejszyć ten wydatek, wykonując każdego dnia kilka prostych czynności.
Pierwszym krokiem do zmniejszenia zużycia paliwa jest zmniejszenie prędkości jazdy ciągnikiem. Przejście z prędkości 50 do 40 km/h może wydłużyć czas przejazdu z pola do gospodarstwa o 5-10 minut, ale za to pozwoli zaoszczędzić sporo energii.
Niektóre modele ciągników są obecnie wyposażone w opcję ekonomicznej jazdy z prędkością 40 km/h, co może zmniejszyć zużycie paliwa na trasie nawet o 30%.
Dopasowanie ciśnienia w oponach do rodzaju podłoża jest niezbędne, aby zmaksymalizować przyczepność i zmniejszyć opory toczenia. Nie trzeba zwiększać prędkości obrotowej silnika.
Gdy opona jest nadmiernie napompowana, mamy do czynienia z większym poślizgiem. W związku z tym konieczne jest przyspieszanie, służące uzyskaniu pożądanej siły trakcyjnej, co znacznie zwiększa zużycie paliwa.
Z kolei przy niższym ciśnieniu powietrza zwiększa się powierzchnia styku ogumienia z podłożem, a klocki bieżnika mają większą powierzchnię podparcia, co poprawia trakcję bez zwiększania prędkości obrotowej silnika.
Aby zaoszczędzić czas potrzebny na kontrolowanie ciśnienia i dostosowanie go do rodzaju uprawianej gleby, należy zastosować system zdalnego pompowania, który umożliwia regulację ciśnienia z kabiny ciągnika.
Podczas używania narzędzia w nowszych ciągnikach podłącza się wał odbioru mocy, który przenosi moc z silnika pojazdu na narzędzie.
Gdy wykonywana praca nie wymaga pełnej mocy, np. przy opryskiwaniu, należy przełączyć WOM w tryb najniższych obrotów. W ten sposób prędkość obrotowa silnika jest zmniejszana z 2000 obr/min w trybie normalnym do wymaganej mocy roboczej, która wynosi około 1600. Pozwala to zaoszczędzić do 20% paliwa.
Aby zapewnić roślinom napowietrzenie gleby niezbędne dla prawidłowego rozwoju, w wielu przypadkach wykonywanie głębokiej orki nie jest bezwzględnie konieczne.
Jeśli Twoje pola były systematycznie orane i jeśli używasz do prac rolnych opon niskociśnieniowych we wszystkich maszynach, to wystarczy, że określisz minimalną głębokość orki dla każdej z odmian uprawianych roślin.
Następnie ustaw narzędzie tak, aby orało tylko górną warstwę gleby. Płytka orka mniej obciąża silnik, a tym samym zmniejsza zużycie paliwa.
Moc silnika ciągnika jest przenoszona na podłoże przez opony. Optymalizacja zdolności trakcyjnych ciągnika oznacza dostosowanie parametrów opon do warunków otoczenia (gleby twarde, miękkie, wilgotne itp.), co pozwala w pełni wykorzystać moc maszyny rolniczej, a przez to zwiększyć swoje plony.
Opony montowane fabrycznie w ciągnikach są najczęściej uniwersalne, ponieważ są one tańsze dla producentów. Takie ogumienie nie jest dostosowane do pracy z dużymi obciążeniami, więc jeśli narzędzia są ciężkie, konieczne będzie zwiększenie ciśnienia w oponach, aby mogły one utrzymać ciężar narzędzia. Powoduje to utratę wydajności pracy, co nie tylko sprzyja większemu poślizgowi, ale także ubija glebę na polach. Przepompowane opony pochłaniają mniej drgań, dlatego pogarsza się też komfort jazdy.
Jeżeli masz maszynę o dużej mocy, która jest odpowiednio cięższa, wybierz szerokie opony niskociśnieniowe, które mogą udźwignąć większy ciężar. Opony te sprawdzą się zwłaszcza przy pracach polowych, narzędziach żniwnych i w transporcie.
Szerokie opony nie tylko umożliwiają przenoszenie większego obciążenia bez nadmiernego pompowania, ale także rozkładają ciężar ciągnika na większą powierzchnię, poprawiając tym samym właściwości trakcyjne Twojego zaczepu.
Zastosowanie opon bliźniaczych ma takie same zalety jak montaż szerokich opon niskociśnieniowych. Dzięki bliźniakom ciężar maszyny jest lepiej rozkładany na podłożu. Pozwala to zmniejszyć ciśnienie w ogumieniu przy jednoczesnym zwiększeniu zdolności trakcyjnych ciągnika.
Zaletą opon bliźniaczych jest także większa liczba klocków bieżnika, dzięki czemu mają one lepszą przyczepność.
Kiedy ciągniesz duże narzędzie, czy to zawieszane lub półzawieszane, jego ciężar wywiera siłę na tylną oś ciągnika. Należy w takiej sytuacji zrównoważyć masy, aby uzyskać przeniesienie obciążenia między przednimi i tylnymi kołami. Celem równoważenia obciążeń jest ich lepsze rozłożenie na podłożu.
Jeśli zależy Ci na zapewnieniu odpowiedniej synchronizacji kół, umożliwiającej idealne dopasowanie pracy obu osi, 40% obciążenia możesz dać na przód, a 60% na tył. Wykorzystanie przedniego narzędzia do zrównoważenia układu ciężarów jest często bardziej wydajne niż stosowanie obciążników.
Sprawdzanie współczynnika poślizgu to najlepszy sposób na kontrolę efektywności trakcyjnej maszyny. Jeżeli ślady ogumienia nie są dobrze widoczne lub są znacznie większe niż rzeczywisty rozmiar opon, oznacza to, że ciągnik ma zbyt duży poślizg. Może to oznaczać także, że między klockami bieżnika gromadzi się zbyt dużo ziemi, a samooczyszczanie opony nie przebiega prawidłowo.
Zbyt duży poślizg nie tylko zmniejsza osiągi ciągnika, ale także powoduje szybsze zużycie opon, co wiąże się niepotrzebnymi kosztami.
Jeśli podejrzewasz jakąś nieprawidłowość, możesz zmierzyć swój wskaźnik poślizgu. W tym celu wystarczy, że policzysz liczbę obrotów opon na danym odcinku i podzielisz ją przez teoretyczną liczbę obrotów podaną przez producenta. Po pomnożeniu uzyskanego wyniku przez 100 otrzymasz współczynnik poślizgu. Jeśli wskaźnik poślizgu przekroczy 15%, oznacza to, że jest za duży i wymaga korekty.
Jeśli wskaźnik poślizgu okaże się nadmierny, zmniejsz ciśnienie opon lub wybalastuj ciągnik, aby zwiększyć jego możliwości trakcyjne. Można to zrobić za pomocą metalowych obciążników lub balastu wodnego w przypadku modeli opon, które posiadają odpowiedni zawór. Niezależnie od sposobu balastowania koła będą miały lepszą przyczepność i dzięki temu zwiększy się zdolność trakcyjna zaczepu.
Zbyt mocno zbita gleba będzie stawiać większy opór podczas orki i nie pozwoli roślinom na optymalny wzrost. Poza zmniejszeniem zużycia paliwa i optymalizacją wydajności trakcyjnej, trzecią ważną sprawą jest sprawdzenie, czy gleba nie została zagęszczona przez maszyny. Utrata plonów z powodu ubicia gleby może wynosić od 20 do 50%.
Warto regularnie sprawdzać, czy gleba nie uległa zagęszczeniu. Zwracaj uwagę na znaki ostrzegawcze, które na pewno skłonią Cię do niezwłocznego zbadania stanu gleby. Po pierwsze, jeśli na działkach pojawiają się kałuże, najprawdopodobniej oznacza to, że gleba jest zbyt ubita, ponieważ woda nie przenika do jej niższych warstw.
Zaburzenia wzrostu roślin mogą również być oznaką zagęszczenia gleby, podobnie jak zmniejszenie ilości mikroorganizmów występujących w prawidłowo utrzymanej glebie.
W zdrowej glebie ukorzenianie odbywa się we wszystkich kierunkach. Jeśli gleba jest zbyt mocno ubita, korzenie będą rosły tylko w dół lub tylko w jednym kierunku ze względu na słabe napowietrzenie ziemi. Należy badać zasięg zagęszczenia gleby, sprawdzając grupy sąsiadujących ze sobą roślin.
Gdy gleba traci swoją naturalną, grudkowatą strukturę, plony znacznie się zmniejszają. Najbardziej podatna na zagęszczanie jest gleba gliniasta, w mniejszym stopniu problem ten dotyczy również gleby ilastej.
Najprostszą czynnością pozwalającą uniknąć zagęszczania gleby jest ustawienie odpowiedniego ciśnienia w oponach, co pozwala uniknąć nadmiernego przenoszenia ciężaru z maszyny na glebę. Jeżeli koła nie są w stanie utrzymać danego obciążenia przy ciśnieniu nominalnym, zaleca się zmniejszenie przenoszonego obciążenia. Jeżeli nie jest to możliwe, należy stosować opony bliźniacze lub szerokie, niskociśnieniowe opony VF.
Wybór sezonu roboczego również przyczynia się do zmniejszenia ubijania gleby. Orkę można wykonywać w najbardziej suchych okresach, ponieważ mokra gleba jest bardziej podatna na zagęszczanie.
Dobrym rozwiązaniem jest też optymalizacja harmonogramu prac, co pozwala uniknąć zbyt częstych przejazdów tymi samymi działkami.
Podczas orki, siewów, oprysków i zbierania plonów należy ustawiać znaczniki, aby nie przejeżdżać ciągle po tych samych ścieżkach. Brytyjczycy stworzyli system zwany Controlled Traffic Farming (Rolnictwo o kontrolowanym ruchu), którego zadaniem jest optymalizacja przejazdów kół po polach.
Aby pójść jeszcze dalej i zwiększyć przychody Twojej działalności, zapoznaj się z darmowym i obszernym e-Bookiem Bridgestone-agriculture, który szczegółowo wyjaśnia zasadniczą rolę opon rolniczych w Twoim gospodarstwie.
Większość osób, które przeczytały ten artykuł, zaciekawił także artykuł poniżej:
Informacje zawarte w niniejszym dokumencie mają wyłącznie orientacyjny charakter. Dołożyliśmy wszelkich starań przy jego sporządzaniu, jednak nie ponosimy odpowiedzialności za ewentualne konsekwencje błędów, jakie mogą pojawić się w tekście. Po dacie publikacji dokumentu jakiekolwiek zawarte w nim informacje mogą ulec zmianie bez uprzedzenia.
BRIDGESTONE EUROPE NV/SA
Oddział w Polsce
ul. Postępu 18B
02-676, Warszawa
Polska